Kadından gelen kanlardan biri "istihaze" kanıdır
ve bu kanı gördüğünde kadına "müstehaze" denir.
392- İstihaze kanı genellikle sarı renkli ve
soğuk olur. Sızarak ve yakmadan çıkar ve katı da olmaz. Ama bazen siyah veya
kırmızı, sıcak ve katı da olabilir ve yine basınçlı ve yakarak da gelebilir.
393- İstihaze kanı üç kısımdır: Az, normal ve
çok.
Az istihaze, kadının fercine bıraktığı pamuğa iyice
işlemeyen ve pamuğun diğer tarafına geçmeyen kandır.
Normal istihazede kan pamuğa işler ve öbür tarafına
da geçer; ama kadınların normal olarak kanı önlemek amacıyla kullandıkları beze
işlemez.
Çok istihazede ise, kan, pamuktan geçip beze de
işler.
İSTİHAZE İLE İLGİLİ HÜKÜMLER
394- Az istihazede kadının, her namaz için bir
abdest al-ması ve fercin dış kısmına da kan değmiş ise, yıkaması gerekir. Farz
ihtiyat gereği pamuğu da değiştirmeli veya yıkamalıdır.
395- Namazdan önce veya namaz esnasında normal
is-tihaze kanı görürse, o namaz için gusletmesi gerekir.
396- Çok istihazede, önceki hükümde açıklanan
normal istihazeyle ilgili olarak yapılması gereken işlerin yanı sıra, her namaz
için, bez değiştirilmeli veya yıkanmalı, öğle ve ikindi namazı için bir gusül
ve akşam ve yatsı namazı için de bir gusül edilmelidir. Öğle ve ikindi namazı
ard arda kılınmalıdır. Ard arda kılınmazsa, ikindi namazı için ay-riyeten
gusledilmelidir. Aynı şekilde akşamla yatsı namazı ard arda kılınmazsa, yatsı
namazı için ayriyeten gusledilmelidir.
397- İstihaze kanı namaz vaktinden önce de
gelse, kadın o kandan dolayı abdest ve gusül almış olsa bile, farz ihtiyat
gereği namaz vakti abdest ve gusül almalıdır.
398- Normal ve çok istihaze kanı gören kadın,
abdest ve gusülden hangisini önce yaparsa, sahihtir. Ancak önce abdest alması,
daha iyidir.
399- Az istihaze kanı gören kadın, sabah
namazından sonra normal istihaze kanı görmeye başlarsa, öğle ve ikindi
namazları için gusletmesi gerekir. Öğle ve ikindi namazından sonra normal
istihaze kanı görmeye başlarsa, akşam ve yatsı namazları için gusletmelidir.
400- Kadının görmüş olduğu az veya normal
istihaze kanı, sabah namazından sonra çok istihaze kanına dönüşürse, öğle ve
ikindi namazı için bir gusül ve akşam ve yatsı namazı için de başka bir gusül
etmelidir. Öğle ve ikindi namazından sonra çok istihaze kanına dönüşürse, akşam
ve yatsı namazı için gusletmelidir.
401- Çok veya normal istihaze kanı gören bir
kadın, namaz vakti girmeden namaz için guslederse, guslü batıldır. Hatta sabah
ezanına yakın bir vakitte teheccüd (=gece)
namazı için gusleder ve teheccüd namazını kılarsa, farz ihtiyat gereği sabah
namazının vakti girdikten sonra yeniden gusledip abdest almalıdır.
402- İstihaze kanı gören kadın, ister farz
olsun, ister müstehap, her namaz için abdest almalıdır. Yine kıldığı bir namazı
ihtiyat olarak veya yalnız kıldığı namazı cemaate katılarak tekrar kılmak
isterse, istihazede gereken bütün işleri yapmalıdır. Ama namazın hemen ardından
ihtiyat namazı, unutulan secde, unutulan teşehhüt ve sehiv secdesi için
istihazede gereken işleri yapmak gerekmez.
403- İstihaze kanı gören kadın, kanı kesildikten
sonra sadece, ilk namaz için istihazede gereken işleri yapmalıdır; sonraki
namazlar için yapılması gerekmez.
404- Görmüş olduğu kanın istihaze kanının hangi
türünden olduğunu bilmeyen kadın, namaz kılmak istediği zaman farz ihtiyat
gereği, fercine bir miktar pamuk bırakıp biraz beklemeli ve daha sonra
çıkarmalıdır. Üç kısım istihaze kanının hangisi olduğunu belirledikten sonra, o
kısım için öngörülen işleri yapmalıdır. Eğer namaz kılacağı vakte kadar
istihaze kanının değişmeyeceğini bilirse, namaz vakti girmeden önce de
kendisini kontrol edebilir.
405- İstihaze kanı gören bir kadın, kendisini
kontrol etmeden namaza başlarsa, ancak kurbet kastı [bu ameliyle Allah'a
yakınlaşmayı amaç edinmiş] olur ve üzerine düşen vazifesini yapmış ise -meselâ,
istihaze kanı az imiş ve az istihaze kanı gören kadının görevlerini yaparsa-
namazı sahihtir. Kurbet kastı olmaz veya vazifesine uygun hareket etmemişse
-meselâ, normal istihaze kanı gördüğü hâlde, az istihaze kanı gören kadının
yapması gereken şeyleri yapmışsa- namazı batıldır.
406- İstihaze kanı gören kadın, kendisini
kontrol etme imkanı bulamazsa, üzerine kesinlik kazanan şeyi yapmalıdır.
Örneğin, az istihaze kanı mı, normal istihaze kanı mı gördüğünü bilmeyen kadın,
az istihaze kanı gören kadının görevlerini yapmalıdır. Yine normal istihaze
kanı mı, yoksa çok istihaze kanı mı gördüğünü bilmeyen birisi, normal istihaze
kanı gören kadının yapması gerekenleri yapmalıdır. Ama önceden kesinlik kazanan
istihaze kanının üç türünden hangisini gördüğünü biliyorsa, o türün vazifesine
göre amel etmelidir.
407- İstihaze kanı içeride olur da dışarı
gelmezse, ab-dest ve gusül batıl olmaz; ama eğer dışarı gelirse her ne ka-dar
az olsa bile, önceden açıklandığı üzere abdest ve guslü batıl eder.
408- İstihaze kanı gören kadın, namazdan sonra
kendisini kontrol eder ve kan görmezse, tekrar kanın geleceğini bilse de, almış
olduğu abdestle namaz kılabilir.
409- İstihaze kanı gören kadın, abdest veya
gusle başladığı zamandan bu yana kendisinden kan gelmediğini ve namazdan
sonraya kadar da fercinde kan olmayacağını ve dışarı gelmeyeceğini bilirse,
namazını geciktirebilir.
410- İstihaze kanı gören kadın, namaz vakti
bitmeden önce tamamen temizleneceğini veya namaz kılabileceği kadar bir süre
kanın duracağını bilirse, beklemeli ve temiz olduğu vakitte namazı kılmalıdır.
411- Abdest ve gusülden sonra zahirde kan
kesilir ve müstehaze kadın da namazı geciktirdiği takdirde, abdest, gusül ve
namazı yerine getirmek için gerekli bir süre tamamen temizleneceğini bilirse,
namazı geciktirmeli ve tamamen temizlenince yeniden abdest ve gusül alıp namazı
kılmalıdır. Ama namaz için vakit dar olursa, abdest ve guslü yenilemesi
gerekmez; önceki gusül ve abdestiyle namaz kılabilir.
412- Normal ve çok istihaze kanı gören kadın
kanı tamamen kesildikten sonra gusül etmelidir; ama önceki namaz için
guslettiğinden beri artık kan akmadığını bilirse, yeniden gusletmesi gerekmez.
413- Az istihaze kanı gören kadın, abdest
aldıktan hemen sonra, normal ve çok istihaze kanı gören kadın da gusül ve
abdestten hemen sonra namaza başlamalı. Ama ezan okumanın, ikamet getirmenin ve
namazdan önceki duaları okumanın sakıncası yoktur; namazda da -kunut ve benzeri
gibi- müstehap işleri yapabilir.
414- İstihaze kanı gören kadın, gusül ile namaz
arasında fasıla verirse, yeniden gusletmeli ve ardından namaza başlamalı; ama
fercinin içine kan gelmezse gusletmesi gerekmez.
415- İstihaze kanı gören kadının kanı sürekli
akarsa, kendisine zararı olmadığı takdirde gusülden önce ve sonra pamukla kanın
akmasını önlemelidir. Ama, sürekli gemli-yorsa, yalnızca abdest ve gusülden
sonra kanın dışarı çıkmasını önlemelidir. Ancak gevşek davranır da kan dışarı
çıkarsa, yeniden gusletmeli ve abdest de almalıdır. Namaz kılmışsa da yeniden
kılmalıdır.
416- Guslederken kan kesilmezse, alınan gusül
sahihtir; ama gusül esnasında normal istihaze kanı çok istihaze kanına
dönüşürse, almakta olduğu guslü tertibî ise tertibî olarak, irtimasî ise
irtimasî olarak yenilemesi farzdır.
417- Farz ihtiyat gereği istihaze kanı gören
kadın, oruç tuttuğu gün boyunca, mümkün olduğu kadar kanın dışarı çıkmasını
önlemelidir.
418- Gusletmesi farz olan müstehaze kadının
tutmuş olduğu oruç, gündüzün kılınacak namazlar için farz olan gusülleri
yaptığı takdirde sahihtir. Yine farz ihtiyat gereği ertesi günü oruç tutacağı
gecenin akşam ve yatsı namazı için gerekli olan guslü yerine getirmelidir. Ama
akşam ve yatsı namazı için gusletmez ve sabah ezanından önce gece namazını
kılmak için guslederse, gündüz de günlük namazları için farz olan gusülleri
yerine getirirse, orucu sahihtir.
419- İkindi namazından sonra istihaze kanı
görmeye başlayan kadın, güneş batıncaya kadar gusletmezse, orucu sahihtir.
420- Az istihaze kanı gören kadın, namazdan önce
normal veya çok istihaze kanı görmeye başlarsa, normal veya çok istihaze kanı
gören kadın için açıklanan amelleri yerine getirmelidir. Normal istihaze kanı
gören kadın, çok istihaze kanı görmeye başlarsa, çok istihaze kanı gören
kadının yapması gereken işleri yapmalıdır. Hatta normal istihaze kanı
gördüğünden dolayı gusletmiş olsa bile, faydası yoktur; yeniden çok istihaze
kanı gördüğü için gusletmelidir.
421- Namaz esnasında normal istihaze kanı gören
kadın, çok istihaze kanı görmeye başlarsa, namazı bozmalı ve çok istihaze kanı
için gusül ve abdest alıp diğer gereken şeyleri yapmalı ve aynı namazı yeniden
kılmalıdır. Eğer gusül ve abdest için yeterli vakit olmazsa, biri guslün
yerine, diğeri de abdestin yerine olmak üzere iki teyemmüm etmelidir. Eğer belirli
birisi için vakit yetmiyorsa, sadece onun yerine teyemmüm etmelidir. Ancak
teyemmüm için de vakit yoksa, namazı bozmayıp tamamlaması gerekir ve farz
ihtiyat gereği kaza da etmelidir. Az istihaze kanı gören kadın, namaz esnasında
normal veya çok istihaze kanı görmeye başlarsa, yine aynı hüküm geçerlidir.
422- Namaz esnasında kan kesilir ve müstehaze
kadın o anda içeride kanın kesilip kesilmediğini bilmez; ancak namazdan sonra
kesilmiş olduğunu anlarsa abdest, gusül ve namazı yeniden yerine getirmelidir.
423- Çok istihaze kanı gören kadın normal
istihaze kanı görmeye başlarsa, kılacağı ilk namaz için çok istihaze kanın
hükümlerini ve sonraki namazlar için normal isti-haze kanın hükümlerini
uygulamalıdır. Örneğin, bu durum öğle namazından önce gerçekleşirse, sadece
öğle namazı için gusletmeli; ikindi, akşam ve yatsı namazları için yalnızca
abdest almalıdır. Ama öğle namazı için gusletmez ve yalnızca ikindi namazı için
yeterli vakit olursa, ikindi namazı için gusletmelidir. Eğer ikindi namazı için
de guslet-mezse, akşam namazı için gusletmelidir. Akşam namazı için gusletmezse
ve sadece yatsı namazı miktarınca vakit olursa, yatsı namazı için
gusletmelidir.
424- Her namazdan önce gördüğü çok istihaze kanı
kesilir ve tekrar gelmeye başlarsa, her namaz için gusletmesi gerekir. Ama kan,
gusülden sonra ama namazdan önce kesilir ve namazı kılamayacak kadar vakit dar
olursa, aynı gusülle namazı kılabilir. Abdest için de aynı hükümler geçerlidir.
425- Çok istihaze kanı gören kadının durumu
değişir ve az istihaze kanı görmeye başlarsa, kılacağı ilk namaz için çok
istihaze kanın ve sonraki namazlar için az istihaze kanın hükümlerini
uygulamalıdır. Aynı şekilde normal istihaze kanı gören kadın, artık az istihaze
kanı görmeye başlarsa, kılacağı ilk namaz için normal istihaze kanın ve sonraki
namazlar için de az istihaze kanın hükümlerini uygulamalıdır.
426- İstihaze kanı gören kadın, üzerine farz
olan işlerden herhangi birini, hatta pamuğu değiştirmeyi terk ederse, namazı
batıl olur.
427- Az istihaze kanı gören kadın, namaz
dışında, abdestli olmayı gerektiren bir iş yapmak isterse, örneğin, herhangi
bir yerini Kur'ân'ın yazısına dokundurmak isterse, abdest almalıdır. Farz
ihtiyat gereği, namaz için almış olduğu abdest, yeterli sayılmaz.
428- İstihaze kanı gören kadının Mescid-i Haram
ve Mescid-i Nebevî'ye girmesinin, diğer camilerde durmasının ve farz secdesi
olan sureleri okumasının sakıncası yoktur. Ama kocasıyla cinsel ilişkide
bulunması, farz ihtiyat gereği ancak -farz namazlar için gerekli olan abdest
alma, bez ve pamuğu değiştirme gibi işleri yapmamış olsa da- guslettiği
takdirde, helâl olur.
429- Normal veya çok istihaze kanı gören kadın,
namaz vaktinden önce herhangi bir yerini Kur'ân yazısına dokundurmak isterse,
gusletmesi ve abdest alması gerekir.
430- Âyat namazı, istihaze kanı gören kadına da
farzdır. Âyat namazı için de günlük namazlar için açıklanan şeyleri yapması
gerekir.
431- Günlük namaz vaktinde üzerine âyat namazı
farz olan müstehaze kadın, her ikisini peş peşe kılmak istese de, günlük namazı
için gereken bütün şeyleri, âyat namazı için de yapmalıdır. Farz ihtiyat
gereği, her ikisi için bir gusül ve abdestle yetinmemelidir.
432- İstihaze kanı gören kadın, kaza namazı
kılmak isterse, eda olarak kıldığı namazlar için gereken bütün şeyleri
yapmalıdır.
433- Kadın, kendisinden gelen kanın, yara kanı
olmadığını ve şer'î açıdan hayız ve nifas (=lohusalık)
kanının hükmünü taşımadığını bilirse, farz ihtiyat gereği istihaze kanın
hükümlerini uygulamalıdır. Hatta istihaze kanı mı, yoksa diğer kanlar mı olduğu
hususunda şüpheye düşerse, diğer kanların özelliklerini taşımadığı takdirde,
farz ihtiyat gereği istihaze kanın hükümlerini uygulamalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder